Voorzitter, de begroting 2024 heeft ons aangenaam verrast. Na een rommelige aanloop van de kadernota ziet de toekomst er nu zonnig uit. Een dreigend tekort en bezuinigen zijn omgezet in een sluitende begroting. De ambities uit het raadsprogramma zijn opgenomen in de begroting, dus er blijkt ook voldoende financiële ruimte om echt aan de slag te gaan, en er is nog wat ruimte voor tegenslag en extra wensen. Ook onze reserve positie is gezond. Onze complimenten.

Wel hebben wij voor u een algemene zorg en aandachtspunt voor deze begroting. Onze zorg betreft de uitvoerbaarheid van de ambities. In 2022 was er veel geld over, bijna 10 miljoen euro, omdat we niet alle plannen en projecten konden uitvoeren. Hoe pakt u dat voor 2024 op, hoe haalbaar en reëel zijn de plannen in deze begroting? Graag uw reactie.

Ons aandachtspunt betreft de mogelijkheden die deze begroting ons geeft om onze controlerende taak uit te voeren. Daar ervaren wij echt problemen, informatie is versnipperd omdat onder meer doelen van het reguliere beleid niet zijn opgenomen in deze begroting. Het jaarverslag en zomernota geeft belangrijke informatie over de stand van zaken van speerpunten maar is ook niet 1 op 1 te vertalen naar de begroting. En financieel hebben we alleen maar inzicht op een zodanig hoog aggregatieniveau dat we er eigenlijk niets mee kunnen. We hebben vertrouwen in dit college, en we hoeven niet te zoeken naar posten om te schrappen omdat we geen tekort hebben, maar dit is niet zoals we het willen. Wij vragen uw toezegging om met de auditcommissie nogmaals te kijken hoe dit beter kan. Inhoudelijke en financiële verantwoording moet echt eenvoudiger worden.

Ook de communicatie van en door de gemeente als er projecten voorbereid of uitgevoerd worden kan, en moet, beter. Nu ontstaat er soms discussie in onze straten en dorpen die misschien voorkomen had kunnen worden als iedereen weet wat er gaat gebeuren, of dit eenvoudig kan zien. Denk aan Kerkstraat Haps of speeltuintjes Mill. Ook hierbij verwachten we het komende jaar een verbetering.

Naast deze algemene opmerkingen heeft Team Lokaal 7 aandachtspunten voor deze begroting die we aan u willen meegeven.
Ten eerste, betaalbare woningen en voortgang woningbouw. We hebben u gevraagd hoe we woningbouw kunnen versnellen met innovatieve woningbouwprojecten. We vinden namelijk dat het in Land van Cuijk niet snel genoeg gaat met woningbouw. U geeft een aantal verklaringen, maar zijn we niet gewoon te “lief en volgzaam” in Land van Cuijk en moeten we meer “gewoon doen”? In de begroting zien we ook dat u 3 miljoen extra wil uitgeven om meer vaart te maken. De besteding daarvan is echter niet concreet. Daarom dienen wij de volgende motie in met acties die volgens ons nodig zijn om woningbouw in álle kernen te versnellen.

Dictum motie innovatieve woningbouwprojecten
Spreekt uit/verzoekt het college

• een deel van de extra middelen voor woningbouw in te zetten om te onderzoeken of bovenstaande innovatieve woningbouwprojecten ook in de gemeente Land van Cuijk van de grond kunnen komen;
• met een stevige delegatie in gesprek te gaan met de provincie om snel innovatieve- en flex- woningbouwprojecten te kunnen realiseren;
• te zorgen voor voldoende woningbouwmogelijkheden in álle kernen;
• actief mee te werken aan verschillende (particuliere) woningbouwprojecten;
• over de voortgang de raad op regelmatige basis te rapporteren.
  

Ten tweede, vragen wij ons af of we niet een slag kunnen slaan voor mensen die een tijdelijke woning zoeken door wonen op vakantieparken toe te staan. Voor starters of personen die na een scheiding dakloos dreigen te worden kan dat een prima oplossing zijn. Of voor ouderen die kleiner willen wonen. Natuurlijk willen we óók inzetten op recreatie en toerisme in Land van Cuijk. Maar wie zegt dat deels wonen en deels recreëren op een vakantiepark niet kan? En kan er onder voorwaarden eventueel permanent gewoond worden op nieuwe en bestaande vakantieparken? Voor Dommelsvoort is dat echt een vraag die leeft in onze gemeente. Graag willen we dit nader onderzoeken. U geeft aan in de beantwoording op onze vragen dat u dit nu niet wil oppakken, daarom de volgende motie.

Dictum wonen op vakantieparken
Spreekt uit/verzoekt het college

• een deel van de extra middelen voor woningbouw in te zetten om proactief te onderzoeken of en hoe (tijdelijk) wonen op vakantieparken in Land van Cuijk mogelijk gemaakt kan worden en of dit voorziet in een behoefte;
• te onderzoeken hoe (tijdelijk) wonen en recreatie elkaar kunnen aanvullen op vakantieparken;
• de mogelijkheden te bespreken met de ontwikkelaars en eigenaren/beheerders van bestaande en in ontwikkeling zijnde vakantieparken in Land van Cuijk;
• de gemeenteraad uiterlijk in het voorjaar (voor de kadernota) 2024 te informeren over de resultaten.

Naast bouwen voor wonen is er nog een ander element betreft bouwen dat wij als derde punt onder uw aandacht willen brengen. “Bouwen, bouwen, bouwhallen”. Carnaval is een belangrijk verbindend evenement in de kernen van het Land van Cuijk. Buurtschappen, vriendengroepen en verenigingen werken vaak avonden lang samen aan hun praalwagens. Deze zijn vaak van een forse omvang en passen niet zomaar in een doorsnee garage. In de laatste jaren zijn er steeds meer bouwers die geen goede bouwlocatie meer kunnen vinden. Zelfs in onze overwegend landelijke gemeente is dit een groeiend probleem. In een aantal andere plaatsen heeft de gemeente een ondersteunende rol op zich genomen, bijvoorbeeld Maashorst en Venlo. Ook in Land van Cuijk kan dit een optie zijn. Daarom de volgende motie.

Dictum motie Bouwen, bouwen, bouwhallen
Spreekt uit/verzoekt het college

• te onderzoeken hoe groot de behoefte is aan hulp bij het vinden van een bouwhal (bouwhallen), hierbij de praalwagen bouwende vriendengroepen, buurtschappen en verenigingen te betrekken;
• te onderzoeken op welke wijze bouwhallen in de gemeente Land van Cuijk gerealiseerd kunnen worden;
• daarbij specifiek aandacht te hebben voor de locatie(s) en de rol van carnavalsverenigingen, bouwgroepen en vrijwilligers;
• hierbij tevens aandacht te hebben voor de financiële haalbaarheid en de mogelijkheden vanuit huidige subsidie- en bijdrageregelingen;
• de resultaten van deze onderzoeken aan de inwoners en gemeenteraad te presenteren uiterlijk in het voorjaar (voor de kadernota) 2024.
  
  

Bouwen en wonen is hét punt van deze tijd, landelijk en lokaal. Echter zonder voldoende werkgelegenheid in onze gemeente hoeven we niet te bouwen want dan trekken onze inwoners, en met name jongeren weg. Daarom als vierde aandachtspunt, en speerpunt van Team Lokaal: een sterke economie. Hoe zorgen we ervoor dat er een goede mix, een “eco- systeem” is van bedrijven, stagiaires, afstudeerders, werknemers, maar ook bereikbaarheid en woonmogelijkheden. Dat bedrijven in land van Cuijk werk bieden dat divers is in werkzaamheden en opleidingsniveau. Wij merken op dat er de afgelopen jaren veel industriegronden verkocht zijn die in verhouding weinig werkgelegenheid opleveren. Ook zien we dat er gronden al een aantal jaren geleden verkocht zijn, waarbij er nog steeds niet begonnen is met de bouw van bedrijven. We vragen uw toezegging dat u hier pro-actief mee aan de slag gaat om te inventariseren wat de stand van zaken is. Bijvoorbeeld, wat is de stand van zaken met het bedrijf Necron, of het oude A-C terrein/Overvecht? In de voormalige gemeente Boxmeer was er sprake van een investeerder die het Overvecht terrein zou willen ontwikkelen, is deze partij nog in de markt? De verpaupering op deze terreinen is Team Lokaal een doorn in het oog, welke actie kunt u hiervoor ondernemen. Graag uw reactie op deze vragen. Daarnaast dienen wij een motie in om meer focus te leggen op het genereren van hoogwaardige arbeidsplaatsen om met name jongeren een meer divers perspectief te geven op werk in het Land van Cuijk.

Motie Meer (hoogwaardige) arbeidsplaatsen; mix van wonen, werken, bereikbaarheid
Spreekt uit/verzoekt het college

• prioriteit te leggen bij het binnenhalen van meer (hoogwaardige) arbeidsplaatsen;
• bij de verkoop van industriegronden, focus te leggen op het binnenhalen van bedrijven met meerdere en diverse arbeidsplaatsen in plaats van logistieke opslagplaatsen;
• breder in beeld te brengen wat de echte actuele en toekomstige behoefte van bedrijven in Land van Cuijk is. Hierbij mee te nemen hoe een goede mix (“eco-systeem”) van bedrijven, stagiaires, afstudeerders, werknemers, bereikbaarheid en woonmogelijkheden gerealiseerd kan worden, aansluitend bij onze sterke bedrijfstakken.
• hierover de raad te informeren, uiterlijk in het voorjaar (voor de kadernota) 2024, inclusief de acties die nodig zijn om het “eco-systeem” te verbeteren.
  

Ten vijfde, een “Aantrekkelijk Land van Cuijk” is voor Team Lokaal ook een veilig Land van Cuijk. Waar fietsers met plezier over goede fietspaden fietsen, en daar waar geen fietspaden zijn andere opties worden bekeken om de veiligheid te vergroten. Hierbij denken wij aan het scheiden van fiets en autoverkeer op parallelle wegen tussen kernen. Bijvoorbeeld tussen Haps en Wanroy zijn er 2 parallelle wegen die de dorpen verbinden: de Hapseweg en het Hoogeind/Broek. Maak een van die twee wegen autoluw door een “knip” aan te brengen voor doorgaand snelverkeer waardoor de fietser daar veiliger fietst. Voor een onderzoek naar dergelijke mogelijkheden dienen wij een motie in.

Motie Van kern naar kern op de fiets
Spreekt uit/verzoekt het college

• de wegen tussen de kernen in beeld te brengen die in aanmerking zouden kunnen komen voor een “knip”;
• deze wegen verder te onderzoeken of een “knip” mogelijk is en wat de voor- en nadelen hiervan zijn;
• de onderzoeksresultaten, maar vooral de mogelijke uitvoering mee te nemen in de uitvoeringsagenda van de mobiliteitsvisie.

Ten zesde, ook te hard rijden leidt vaak tot verkeersonveilige situaties en ongevallen. Voor veel mensen levert het ook een hoop ergernis op. Weginrichting, handhaving en goed gedrag belonen hebben een positieve invloed op het beperken van te hard rijden en voorkomen van overlast. De handhaving door de politie schiet echter vaak tekort. Het Openbaar Ministerie zet sinds kort mobiele flitspalen in en dit aantal gaat de komende jaren nog fors uitbreiden. Graag zien we dat deze ook in het Land van Cuijk ingezet worden zodat de subjectieve en objectieve pakkans stijgt. Daarnaast willen we mensen die zich wel netjes aan de snelheid houden belonen door inzet van de “snelheidsmeterspaarpot”. Hiervoor dienen we onze zesde en laatste motie in.

Motie Snel, maar niet te snel (flexflitsers)
Spreekt uit/verzoekt het college

• de wegen in beeld te brengen waarop de inzet van een (mobiele) flitspaal de verkeersveiligheid kan vergroten;
• deze wegen en de inzet van (mobiele) flitspalen te bespreken met de politie en Openbaar Ministerie;
• te onderzoeken waar de “snelheidsmeterspaarpot” een bijdrage kan leveren aan het verminderen van snelheidsovertredingen en deze in samenspraak met de provincie en buurtbewoners te plaatsen.

Voorzitter tot slot nog twee opmerkingen over een ander speerpunt van Team Lokaal: “Iedereen doet mee”. De huidige lopende initiatieven van de regenboograad, anti- discriminatiebureau Vizier-Oost en de publiciteitscampagne “Niemand past in 1 hokje” zijn een goed begin ten aanzien van inclusiviteit en diversiteit. Maar de bewustwording en het terugdringen van discriminatie vraagt om een zeer brede aanpak. Waar de gemeente een voortrekkersrol in kan spelen vanuit eigen beleid en vanuit de subsidierelatie met vele organisaties. Door de code Diversiteit en inclusie hoog op de agenda te zetten. We willen graag dat in de loop van 2024 een thema-avond Diversiteit en inclusiviteit wordt georganiseerd voor onze inwoners, in samenwerking met experts, hoe dit beleid vanaf 2025 zo breed mogelijk ontwikkeld kan worden. Graag uw toezegging in deze. Meedoen voor iedereen wordt ook mogelijk gemaakt door de inzet van vele vrijwilligers, bijvoorbeeld door minima te benaderen voor extra ondersteuning. De afgelopen dagen ontstond veel rumoer over het eventueel stopzetten van de medewerking van de gemeente aan initiatieven zoals speelgoedactie Pepernoot. Volgens Team Lokaal moeten wij dergelijke acties juist blijven helpen. Wat is hiervoor nodig? Graag uw reactie.

Complimenten aan college en ambtenaren die deze begroting hebben voorbereid en veel succes met de uitvoering. Wij volgen u kritisch.

Helma Pluk, Fractievoorzitter Team Lokaal